Szlakiem Bielskich Murali
Czyli spacer, który zachęca do poznawania sztuki wkomponowanej w przestrzeń miasta.
W Bielsku-Białej murali jest kilkadziesiąt, jedne bez problemu znajdziesz w centrum miasta niedaleko atrakcji turystycznych, drugich trzeba poszukać, a żeby zobaczyć trzecie trzeba oddalić się od centrum.
Większość bielskich murali powstała w ramach projektu „oBBraz miasta” organizowanego od 2014 roku przez Galerię BWA i Fundację Galerii Bielskiej, część powstała w ramach działań Kubiszówki, czyli Domu Kultury im. Wiktorii Kubisz, Muzeum Historycznego czy Stowarzyszenia Euroregion Beskidy.
Trasa spacerowa to około 8 km i zajmie ok 2-2,5 godziny – w zależności od tego jak dużo czasu zechcesz poświęcić na podziwianie streetartu, czy też znajdujących się w pobliżu atrakcji – rzeźb, kawiarni, parków, kamienic.
Spacer zaczniemy przy Studiu Filmów Rysunkowych (ul. Cieszyńska 24), gdzie do niedawna był jeden z murali – obecnie przez remont budynku i budowę Centrum Bajki zlikwidowany, ale ma powrócić w nowej odsłonie po zakończeniu inwestycji.
Ruszamy wzdłuż ulicy Cieszyńskiej w górę.
1. Noc Świętojańska (ul. Cieszyńska 36) – inspirowany słowiańskim świętem związanym przesileniem letnim oraz zwyczajem plecenia wianków. Na muralu widać kobietę z wiankiem z polnych kwiatów na tle jeziora. Smaczkiem jest umieszczony na muralu lokalny motyl – zygzakowiec kokornakowiec – który przed I wojną światową występował w Polsce tylko w Dolinie Wapiennicy, a od 2014 są podejmowane próby przywrócenia go w tych terenach.
Idziemy dalej w górę ulicy.
2. Borowy (ul. Cieszyńska 59) – pozostajemy w temacie słowiańskim. Borowy, zwany inaczej Leszym, Laskowcem, Borutą, Leśnym Dziadem, według wierzeń słowiańskich duch lasu, pan lasu i władca zwierząt w nim żyjących. Co ciekawe wcześniej w tym samym miejscu (przed nieplanowanym remontem kamienicy) był inny mural tego autora – Frasunek – niestety został zniszczony.
Wróćmy się kawałek w dół ulicy i skręćmy w lewo w ulicę Solną. Przechodząc Solną po prawej stronie na ścianie budynku zobaczymy kilka muzycznych grafitti inspirowanych muzyką folkową i jazzem – ich autorem jest Malik – autor Borowego.
3. NeSpoon (ul. Jana III Sobieskiego 54) – mural tworzy ażurowy przeskalowany wzór nawiązujący do koronek klockowych (w Polsce jej centrum to Bobowa, polecam odwiedziny w galerii).
Idziemy w dół Sobieskiego, skręcamy w prawo w ul. Kopernika a potem prosto ul. Sikorskiego z górki.
4. Wielki Błękit (ul. Sikorskiego 10) – to białe kwiaty lotosu, które niczym chmury unoszą się na tafli nieba.
Przechodzimy przez przejście dla pieszych na drugą stronę ul. Partyzantów. Skręcamy w lewo i wzdłuż Partyzantów docieramy pod Muzeum Techniki.
5. Bielskie Tramwaje (pl. Żwirki i Wigury 8) – w latach 1895-1971 po bielskich ulicach kursowały tramwaje. Bielsko to 3 miasto w Polce w którym uruchomiono tramwaje. Główna linia biegła od Dworca Głównego do Cygańskiego Lasu. Na muralu przedstawiono jak wyglądała okolica dokładnie za czasów tramwajowych. Jako smaczek na muralu umieszczono samolot RWD – upamiętniający Żwirko i Wigurę.
Odwróćmy się teraz w lewo.
6. M-City 744 (pl. Żwirki i Wigury 6) – nawiązuje do przemysłu włókienniczego, z którego słynęło Bielsko-Biała. W okresie międzywojennym „bielska wełna” była synonimem towaru najwyższej jakości.
Przejdźmy przejściem pod kamienicą, w której mieści się hotel do ul. 1 Maja a następnie pomiędzy Teatrem a dawnym kinem Apollo skręćmy w ul. Kołłątaja, przejdźmy przez tory i idźmy wzdłuż ulicy aż do ronda. Przejdźmy przez rondo.
7. Sowa (ul. Sempołowskiej 1) – nie ukrywam, że to mój ulubiony mural. Przedstawia sowę z ludzkimi oczami, które przeszywają swym błękitem, który wraz z błękitnym tłem przynajmniej u mnie wywołuje ciarki zachwytu.
Idźmy dalej w kierunku Ratusza.
8. Urzeczenie (pl. Ratuszowy 7) – to mural, który powstał z okazji obchodów 70-lecia połączenia Bielska i Białej w jedno miasto. Stąd 3 postaci, pierwsza symbolizuję Bielsko, druga rzekę Białkę (tak naprawdę Białą, ale przez mieszkańców zawsze nazywana Białką) i Białą, a także symbole z herbów obu miast.
Przejdźmy obok ratusza na ul. Stojałowskiego, przejdźmy przez pasy u skręćmy w lewo.
9. Irena Sendlerowa (ul. Stojałowskiego 19) – na pierwszy rzut oka, a po przyjrzeniu się widać postać kobiety, trzymającej w rękach bukiet z serc. To Irena Sendlerowa, która w czasie II wojny światowej uratowała ok 2500 dzieci z getta warszawskiego, umieszczając je w prywatnych domach, sierocińcach, klasztorach. W ogrodzie zakopała słoik z zaszyfrowanymi imionami i nazwiskami, który po wojnie pozwolił połączyć ocalałe rodziny.
Wróćmy w stronę ratusza. Przy przejściu skręćmy w lewo w stronę 11 listopada. Gdy dojdziemy do placu skręćmy w prawo i deptakiem w górę. Mijamy ulicę Głęboką i Szkolną. Na skrzyżowaniu z ulicą Wyzwolenia spójrzmy w prawo.
10. Dwoistość (ul. 11 Listopada 74) – mural, który obecnie widać już w nowej odsłonie. Jako pierwszy powstał Pasterz – inspirowany zdjęciem, które powstało w Himalajach i przedstawia pasterza niosącego na rękach nowonarodzoną owieczkę, która nie jest w stanie nadążyć za stadem. W 2022 roku pasterzowi zaczęła towarzyszyć kobieta.
Chodźmy ulicą Wyzwolenia w lewo, na skrzyżowaniu z Paderwskiego znów skręcamy w lewo. Dochodzimy do przystanku autobusowego.
11. Zielone płuca (ul. Paderewskiego 7) – drzewo niczym dwa płaty płuc umieszczone na tle górskiego krajobrazu. Inicjatorem projektu było stowarzyszenie „Rejon Beskidy”.
Idźmy dalej Paderewskiego, skręćmy w prawo w Komorowicką i potem w lewo w Piłsudskiego.
12. BB greets the world (ul. Piłsudskiego 15) – stworzony na 25-lecie współpracy pomiędzy miastami Bielsko-Biała i Grand Rapids (Michigan, USA). Przedstawia uczłowieczone ptaki reprezentujące Bielsko i artystów. Dodatkowo wplecione zostały smaczki w postaci polskich polnych kwiatów i żab znajdujących się na niedalekiej kamienicy.
Udajmy się w górę Piłsudskiego aż do Galerii Sfera i pasażem nad Białką idziemy z powrotem w stronę 11 Listopada. Dochodzimy do mostu nad Białką i spoglądamy w stronę DH Wokulski.
13. Scalenie (ul. 11 Listopada) – przedstawia walczące ze sobą smoka i orła. Według artysty bezpośrednie przełożenie na ludzkie relacje – w świecie ludzi, tak samo jak w świecie zwierząt, trwa nieustanna walka, a wszystko mimo pozornego chaosu odbywa się w stałym porządku.
Spacerujemy w górę 11 Listopada aż do ul. Przechód Schodowy. Schodami w górę i w prawo przy Hotelu Prezydent ul. 3 Maja do Galerii BWA tu mamy w jednym miejscu kilka dzieł.
14. To Tłum (ul. 3 Maja 11) – takie trochę wyszukiwanie na obrazku. Wśród całej masy graficznie przedstawionych figurek ludzi ukryty został napis „To Tłum”.
15. Czułość Drzew (ul. 3 Maja 11) – opowiada o kontakcie człowieka z naturą, przedstawia kobietę i mężczyznę jakby w czułych objęciach z drzewami.
Skręcamy w ul. Sienkiewicza i na skrzyżowaniu z Mickiewicza skręcamy w lewo – dochodzimy do teatru Banialuka.
16. Okna (ul. Mickiewicza 20) – mural umieszczony na tylnej ścianie BWA. Przedstawia okna, które są kontynuacją prawdziwych okien na tej samej ścianie.
Chodźmy dalej w górę Sienkiewicza. Za skrzyżowaniem z Krasińskiego znajduje się się parking. Na jednej ze ścian umieszczony jest kolejny mural.
17. Bielsko-Biała to plac zabaw (ul. Sienkiewicza 9) – przedstawia dzieci w trakcie zabawy, których zabawkami są elementy nieodłącznie związane z miastem: ratusz, Teatr Polski, Zamek książąt Sułkowskich i Katedra św. Mikołaj, fiat 126p, postaci z Studia Filmów Rysunkowych, czy żaby z kultowej kamienicy, kolej gondolowa na Szyndzielnie czy też szybowce produkowane w Bielsku.
Wróćmy do Banialuki. Idziemy w górę Mickiewicza.
18. Święto Drzewa (ul. Mickiewicza 9) – mural przedstawia drzewa. Co ciekawe mural został pokryty specjalną farbą, która pochłania zanieczyszczenia z powietrza.
Zróbmy jeszcze kilka kroków w górę Mickiewicza.
19. Blue Monday (ul. Mickiewicza 3) – przedstawia kobietę z monsterą, wszystko w odcieniach błękitu.
Zejdźmy do Placu Chrobrego. Następnie Podcieniami na Stary Rynek, stąd już tylko kilka kroków do parkingu. Rolkę z tego magicznego spaceru znajdziesz na moim Instagramie @rudabeskidzka
Oczywiście to nie wszystkie murale w Bielsku-Białej. To te które można obejrzeć spacerując po centrum i przy okazji zwiedzać miasto. Jeśli chcesz aby zabrać Cię na magiczny spacer po Bielsku zapraszam do zakładki kontakt.